Schoolraad: verkiezing

Elke vier jaar moeten de schoolraden van onze basis- en secundaire scholen opnieuw samengesteld worden. Hoe pak je dat aan? Wie zit er in de schoolraad? Moet je verkiezingen organiseren  of hoeft dat niet (altijd)? Op deze pagina proberen we je wijzer te maken.

 

Persoon die moet kiezen tussen verschillende andere personen - https://storyset.com/people - People illustrations by Storyset

Wie moet een schoolraad oprichten?

Het is heel eenvoudig: sinds 2005 moet elke school een schoolraad oprichten.

Er zijn twee uitzonderingen die geen schoolraad moeten oprichten:

  • scholen type 5 buitengewoon onderwijs;
  • scholen van een schoolbestuur dat ten minste voor twee derde is samengesteld uit rechtstreeks verkozen vertegenwoordigers van personeel en ouders.

Behalve Cardijn-Inkendaal (type 5), moet elke school binnen de vzw Sint-Goedele Brussel dus een schoolraad oprichten.

Ons schoolbestuur heeft er wel voor gekozen om, voor het basisonderwijs, gezamenlijke schoolraden op te richten. We stellen dus één schoolraad samen per pedagogische eenheid.

Het mandaat van de schoolraad duurt vier jaar en loopt van 1 april van het jaar van de verkiezing tot en met 31 maart vier jaar later.

Voorbeeld: de verkiezing van de leden van de schoolraad gebeurt op 15 maart 2025. Dan loopt het mandaat van deze schoolraad van 1 april 2025 tot en met 31 maart 2029.

Wie zijn de leden?

De schoolraad bestaat uit vertegenwoordigers van:

  • de ouders;
  • het personeel;
  • de leerlingen (enkel voor het secundair onderwijs);
  • de lokale gemeenschap.

Uitzondering:
In buitengewone scholen OV1, OV2 en OV3 overlegt het schoolbestuur met de pedagogische raad over de opportuniteit van de opname van één of meer leerlingen in de schoolraad. Men houdt daarbij rekening met de mogelijkheden en de draagkracht van die leerlingen.

Het aantal voorziene vertegenwoordigers per geleding (ouders / personeel / leerlingen / lokale gemeenschap) moet gelijk zijn en mag niet minder dan twee zijn.

In onze scholengroep is het de gewoonte dat

  • voor het basisonderwijs (gezamenlijke schoolraad): elke school één ouder en één personeelslid afvaardigt;
  • voor het secundair onderwijs (schoolraad per school): ouders, personeelsleden en leerlingen twee vertegenwoordigers afvaardigen.

Verkiezingen of niet?

Als er binnen de school een pedagogische raad, ouderraad (opgelet: dit is niet hetzelfde als een oudercomité) of – voor het secundair onderwijs – een leerlingenraad bestaat, dan duiden die hun vertegenwoordigers voor de schoolraad aan. In het huishoudelijk reglement van deze raden zou de manier beschreven moeten staan waarop zij hun vertegenwoordigers bepalen.

Als een schoolraad bevoegd is voor meerdere scholen, dan moeten de verschillende pedagogische raden, ouderraden en / of leerlingeraden samen overleggen wie ze als vertegenwoordigers willen aanduiden.

Is er geen pedagogische raad, ouderraad of leerlingenraad, of kiest een van deze raden ervoor om geen vertegenwoordigers aan te duiden, dan moeten er verkiezingen georganiseerd worden.

Nuttige documenten

Op de website van Katholiek Onderwijs Vlaanderen vind je alle details over het hoe en waarom van de schoolraden, waarover de schoolraden kunnen beslissen, hoe je ze goed laat functioneren, enz.

Dit is de link naar de pagina op de PRO-website: https://pro.katholiekonderwijs.vlaanderen/participatiedecreet-de-schoolraad

Intussen geven we je hier alvast een aantal voorbeeldbrieven mee:

En dit zijn de kiesreglementen die je kan aanpassen aan de situatie in je school:

Stappenplan verkiezingen

Vraag eerst of de pedagogische raad / ouderraad / leerlingenraad (enkel voor secundair) vertegenwoordigers willen aanduiden. Je zou voor 31 januari 2025 moeten weten wat ze van plan zijn zodat je, in het geval ze niemand willen / kunnen aanduiden, nog verkiezingen kan organiseren. De formele aanduiding van hun vertegenwoordigers zelf kan later gebeuren (voor 1 april 2025).

Heb je geen raden of zijn er raden die geen vertegenwoordiger willen of kunnen aanduiden, dan volg je de volgende stappen:

  1. je stuurt een brief / mail / communicatie via het elektronisch leerplatform naar al je personeelsleden, ouders, leerlingen (enkel voor secundair) waarin je laat weten dat men zich kandidaat kan stellen tot 28 februari 2025. Je hangt deze informatie dan meteen ook uit aan het mededelingenbord voor ouders, personeel en leerlingen. Verstuur de brieven / mails ten laatste op vrijdag 14 februari 2025 (onderaan deze pagina vind je de enkele voorbeeldbrieven).
  2. Tussen 1 maart en 10 maart 2025 check je de binnengekomen kandidaturen: je gaat na of de kandidaten voldoen aan de voorwaarden om kandidaat te mogen zijn. Met de kandidaten die voldoen, maak je een kandidatenlijst. Je bezorgt de kandidaten het kiesreglement (onderaan deze pagina bij ‘Nuttige documenten’ vind je de verschillende kiesreglementen zoals die door het bestuursorgaan werden goedgekeurd).
  3. Staan er op de kandidatenlijst minder of net evenveel kandidaten als er plaatsen zijn, dan zijn de kandidaten rechtstreeks verkozen en mag je de verkiezingsprocedure stopzetten. Zijn er meer kandidaten, dan moeten de verkiezingen doorgaan.
  4. Op 10 maart 2025 stuur je de kandidatenlijsten rond via mail of het elektronisch leerplatform. De lijsten met de ouder-kandidaten naar de ouders, de lijsten met de personeelskandidaten naar de personeelsleden en de lijsten met de leerlingen-kandidaten naar de leerlingen.
  5. Op 20 maart 2025 organiseer je dan de verkiezingen.
Verkiezingen personeelsvertegenwoordiging

Elk effectief tewerkgesteld personeelslid van de school is stemgerechtigd.

Het stemmen gebeurt in het lokaal dat het schoolbestuur vooraf heeft meegedeeld. Er is een afgevaardigde van het schoolbestuur aanwezig.

Er kan niet per brief gestemd worden.

Een personeelslid mag op zijn stembiljet niet meer namen aanduiden dan er plaatsen zijn in de personeelsgeleding van de schoolraad. Dat aantal is terug te vinden op het stembiljet. Duidt een personeelslid toch te veel namen aan, dan is zijn of haar stembiljet ongeldig.

Een stemgerechtigd personeelslid dat op de dag van de stemming gewettigd afwezig is, mag een volmacht geven aan een ander stemgerechtigd personeelslid. Hij of zij moet dat schriftelijk aangeven. De volmacht bevat zowel de naam van diegene die de volmacht geeft als de naam van diegene die de volmacht krijgt.

Een personeelslid kan maar drager zijn van één volmacht. Dat betekent dat hij of zij nooit meer dan één extra stem kan uitbrengen.

Bij het stemmen ontvangt elk stemgerechtigd personeelslid één stembiljet. Een personeelslid dat houder is van een volmacht, ontvangt nog een tweede stembiljet. De afgevaardigde van het schoolbestuur duidt op de lijst met stemgerechtigden aan wie stemt en, indien van toepassing, wie een volmacht heeft gegeven. Hij houdt ook de volmachten bij.

Het stembiljet bevat de volgende tekst:

Verkiezingen: schoolraad bevoegd voor (NAAM SCHOOL):

– aantal mandaten van effectief lid toe te wijzen door deze verkiezingen: 2

kandidaten met naam en voornaam, in alfabetische volgorde: (LIJST MET NAMEN IN ALFABETISCHE VOLGORDE)

Er zijn 2 leden te verkiezen. Wij vragen een kruisje te zetten achter de naam van maximum 2 kandidaten.

De voorzitter van het schoolbestuur

Chris Wyns

Na de stemming deponeert het personeelslid het stembiljet in de voorziene stembus.

Verkiezingen oudervertegenwoordiging

Elke ouder van een leerling van de school is stemgerechtigd.

Er moet per brief (niet per mail!) gestemd worden.

De directie bezorgt elke ouder een stembiljet met daarop de tekst:

Verkiezingen: oudergeleding van de schoolraad bevoegd voor (NAAM SCHOOL)
– aantal mandaten van effectief lid toe te wijzen door deze verkiezingen: 1 – basis / 2 – secundair (VERWIJDER WAT NIET VAN TOEPASSING IS)
– kandidaten met naam en voornaam, in alfabetische volgorde: (LIJST MET NAMEN KANDIDATEN IN ALFABETISCHE VOLGORDE)

Er is 1 lid / zijn 2 leden (VERWIJDER WAT NIET VAN TOEPASSING IS) te verkiezen. Wij vragen U een kruisje te zetten achter de naam van maximum 1 kandidaat / 2 kandidaten (VERWIJDER WAT NIET VAN TOEPASSING IS).
Gelieve deze brief, na uw stem te hebben uitgebracht, onder gesloten omslag terug te bezorgen aan (KLASTITULARIS / DIRECTIE / ANDERE) vòòr 14 maart 2025 om (X) uur.

Wij houden geen rekening met brieven die wij ontvangen na dit moment.

De voorzitter van het schoolbestuur
Chris Wyns

Elke ouder bezorgt zijn stem ten laatste op 14 maart 2025 onder gesloten omslag terug aan de directie. De stemmen worden gedeponeerd in een stembus.

Een ouder mag maar één keer stemmen (er kan niet per volmacht gestemd worden voor een andere ouder) en mag niet meer namen aanduiden dan er plaatsen zijn in de oudergeleding van de schoolraad. Dat aantal is terug te vinden op het stembiljet. Duidt de ouder toch te veel namen aan, dan is het stembiljet ongeldig.

Verkiezingen leerlingenvertegenwoordiging

Elk regelmatige leerling van de school is stemgerechtigd.

Het stemmen gebeurt in het lokaal dat het schoolbestuur vooraf heeft meegedeeld. Er is een afgevaardigde van het schoolbestuur aanwezig.

Er kan niet per brief gestemd worden.

Een leerling mag op zijn stembiljet niet meer namen aanduiden dan er plaatsen zijn in de leerlingengeleding van de schoolraad. Dat aantal is terug te vinden op het stembiljet. Duidt een leerling toch te veel namen aan, dan is zijn of haar stembiljet ongeldig.

Een leerling die op de dag van de stemming gewettigd afwezig is, mag een volmacht geven aan een medeleerling. Hij of zij moet dat schriftelijk aangeven. De volmacht bevat zowel de naam van diegene die de volmacht geeft als de naam van diegene die de volmacht krijgt.

Een leerling kan maar drager zijn van één volmacht. Dat betekent dat hij of zij nooit meer dan één extra stem kan uitbrengen.

Bij het stemmen ontvangt elke leerling één stembiljet. Een leerling die houder is van een volmacht, ontvangt nog een tweede stembiljet. De afgevaardigde van het schoolbestuur duidt op de lijst met stemgerechtigden aan wie stemt en, indien van toepassing, wie een volmacht heeft gegeven. De afgevaardigde houdt ook de volmachten bij.

Verkiezingen: leerlingengeleding van de schoolraad bevoegd voor (NAAM SCHOOL):

– aantal mandaten van effectief lid toe te wijzen door deze verkiezingen: 2

kandidaten met naam en voornaam, in alfabetische volgorde: (LIJST MET NAMEN IN ALFABETISCHE VOLGORDE)

Er zijn 2 leden te verkiezen. Wij vragen een kruisje te zetten achter de naam van maximum 2 kandidaten.

De voorzitter van het schoolbestuur

Chris Wyns

Na de stemming deponeert de leerling het stembiljet in de voorziene stembus.

6. Als het stemmen achter de rug is, sluit de afgevaardigde van het schoolbestuur de stembussen af.

Het tellen van de stemmen gebeurt door een afgevaardigde van het schoolbestuur. Personeelsleden / ouders / leerlingen die kandidaat zijn, mogen hierbij aanwezig zijn. De telling gebeurt altijd op één plaats, ook als er op verschillende plaatsen kon worden gestemd.

Je deelt het resultaat mee op dezelfde manier als eerder de verkiezingen zelf werden aangekondigd.

7. Op 1 april 2025 hou je de installatievergadering van je nieuwe schoolraad.

Veel gestelde vragen

Welke personeelsleden mogen kandidaat zijn of stemmen?

De leden van de personeelsgeleding worden verkozen door en uit het personeel dat effectief tewerkgesteld is in de school/scholen op de datum van de verkiezingen.

Onder personeel wordt begrepen: de gesubsidieerde personeelsleden bedoeld in artikel 4 van het decreet rechtspositie personeelsleden gesubsidieerd onderwijs. De directeur wordt niet onder de term begrepen (artikel 2 van het participatiedecreet).

Onder effectief personeelslid wordt begrepen: het personeelslid dat ten minste één uur effectief presteert.

Welke ouders mogen kandidaat zijn of stemmen?

Onder ouders wordt begrepen: de personen die het ouderlijk gezag uitoefenen in rechte of de leerling in feite onder hun bewaring hebben:

  • de titularissen van het ouderlijk gezag: zowel de moeder(s) als de vader(s), ongeacht of ze samenleven of niet, tenzij hij of zij ontzet is uit het ouderlijk gezag;
  • de personen die in rechte een minderjarige onder hun bewaring hebben:
    • de voogd, dit is de persoon die bepaalde ouderlijke prerogatieven overneemt indien de minderjarige geen ouders meer heeft;
    • de pleegvoogd, dit is de persoon die op basis van artikel 475bis e.v. van het Burgerlijk Wetboek op contractuele basis de belangrijkste ouderlijke verplichtingen overneemt van de ouders, en meteen ook sommige prerogatieven van het ouderlijk gezag;
  • de personen die in feite een leerling onder hun bewaring hebben: de pleegouders, dit zijn de personen die het kind werkelijk bij zich opvoeden, zonder dat een wettelijk omschreven gezagsinstelling voor handen is.
Wat met ouders die ook personeelslid zijn?

Ouders die op het ogenblik van de kandidaatstelling zowel personeelslid zijn als ouder van een leerling in de betrokken school/scholen, kunnen een stem uitbrengen bij de verkiezing van de leden van de oudergeleding van de schoolraad, maar kunnen zelf geen kandidaat-lid zijn voor de oudergeleding van de schoolraad.

Wat met ouders die ook lid van het schoolbestuur zijn?

Ouders die op het ogenblik van de kandidaatstelling lid zijn van het schoolbestuur, kunnen een stem uitbrengen bij de verkiezing van de leden van de oudergeleding van de schoolraad, maar kunnen zelf geen kandidaat-lid zijn voor de oudergeleding van de schoolraad.

Mogen ouders / personeelsleden die vandaag al lid zijn van de schoolraad zich herverkiesbaar stellen?

Ja, ouders en personeelsleden die al lid zijn van de schoolraad mogen zich herverkiesbaar stellen.

Opgelet: er is geen automatische verlenging van hun mandaat. Ze moeten zich kandidaat stellen en, als er meer kandidaten dan plaatsen zijn, deelnemen aan de verkiezingen en verkozen worden.

Bovendien moeten ze nog steeds voldoen aan de basisvoorwaarden.

Voor ouders:

  • ze moeten ouder zijn van een regelmatige leerling die les volgt in jouw school op de datum van de verkiezingen..
  • met ‘ouders’ wordt bedoeld: de personen die het ouderlijk gezag uitoefenen in rechte of de leerling in feite onder hun bewaring hebben.
  • ze mogen geen lid zijn van het schoolbestuur.

Voor personeelsleden:

  • met ‘personeel’ wordt bedoeld: de gesubsidieerde personeelsleden volgens artikel 4 van het decreet rechtspositie personeelsleden gesubsidieerd onderwijs. De directeur wordt niet onder de term begrepen.
  • het personeelslid moet ten minste één uur effectief presteren op jouw school.
  • het personeelslid mag geen lid zijn van het schoolbestuur.
Wat doe ik als ik vergeten ben de kandidatenlijsten op 10 maart uit te hangen en rond te sturen?

In het kiesreglement staat “Per school maakt het schoolbestuur een kandidatenlijst. Het schoolbestuur zal de lijst met de kandidaten 10 kalenderdagen vóór de verkiezingen op een duidelijke zichtbare plaats uithangen in de school en via het elektronisch leerplatform of per mail verspreiden.”

Aangezien we de verkiezingen op 20 maart 2025 houden, moeten we de informatie dus ten laatste op 10 maart uithangen en rondsturen. Is dat niet gelukt, dan zal je de verkiezingen moeten uitstellen tot (minstens) 10 dagen na je bekendmaking.

Bv. Je maakt de kandidatenlijst pas op 15 maart bekend, dan kan je pas op 25 maart verkiezingen houden.

Opgelet: de leden van de schoolraad moeten vòòr 1 april 2025 verkozen zijn want de nieuwe schoolraad moet op 1 april 2025 geïnstalleerd worden!

Wie is verkozen?

De kandidaten die het hoogst aantal stemmen hebben behaald, zijn verkozen als effectief lid, zonder dat dit aantal het door verkiezingen toe te wijzen aantal mandaten kan overschrijden.

De kandidaten die na de verkozen leden het hoogst aantal stemmen hebben behaald, zijn verkozen als opvolger. Het aantal opvolgers kan nooit het aantal verkozen effectieve leden overschrijden.

Zijn er ook opvolgers?

Ja, de kandidaten die na de verkozen leden het hoogst aantal stemmen hebben behaald, zijn verkozen als opvolger. Het aantal opvolgers kan nooit het aantal verkozen effectieve leden overschrijden.

Wat bij een gelijk aantal stemmen?

Bij gelijk aantal stemmen wordt via loting beslist wie van de kandidaten verkozen is.

Kan er per volmacht gestemd worden?

Personeelsleden / leerlingen die op de dag van de stemming gewettigd afwezig zijn, mogen een volmacht geven aan een collega-personeelslid / medeleerling. Ze moeten dat schriftelijk aangeven. De volmacht bevat zowel de naam van diegene die de volmacht geeft als de naam van diegene die de volmacht krijgt.

Een personeelslid / leerling kan maar drager zijn van één volmacht. Dat betekent dat ze nooit meer dan één extra stem kunnen uitbrengen.

Ouders (aangezien die per brief stemmen) kunnen niet per volmacht stemmen.

Hoe worden de vertegenwoordigers van de lokale gemeenschap aangeduid?

De lokale gemeenschap is de vierde geleding van de schoolraad. Ze wordt, in tegenstelling tot de drie andere geledingen, aangeduid d.m.v. coöptatie. Dit betekent dat de leden van de andere geledingen bij consensus bepalen wie de lokale gemeenschap zal vertegenwoordigen.

Zo snel mogelijk na hun verkiezing (of mandatering) coöpteren de vertegenwoordigers van de personeels-, ouder- en leerlingengeleding bij consensus de vertegenwoordigers van de lokale gemeenschap.

Opgelet: personeelsleden, ouders of leerlingen kunnen niet gecoöpteerd worden als lid van de lokale gemeenschap. Als dat zou gebeuren, dan zou een van de groepen namelijk een overwicht kunnen krijgen en dat is niet de bedoeling.

Mogen bestuurders gecoöpteerd worden als vertegenwoordiger van de lokale gemeenschap?

De lokale gemeenschap is de vierde geleding van de schoolraad. Ze wordt, in tegenstelling tot de drie andere geledingen, aangeduid d.m.v. coöptatie. Dit betekent dat de leden van de andere geledingen bij consensus bepalen wie de lokale gemeenschap zal vertegenwoordigen. Je zou dus kunnen denken dat dit ook leden van het schoolbestuur (zolang ze geen personeelslid, ouder of leerling zijn) kunnen zijn. 

Het is echter ook de bedoeling dat de schoolraad een onafhankelijk advies- en overlegorgaan is en niet zomaar een verlengstuk van het schoolbestuur. Daarom kunnen leden van het schoolbestuur dus niet gecoöpteerd worden als lid van de lokale gemeenschap.

Laat iets van je horen …

Heb je een vraag? Wil je informatie over een van onze kinderdagverblijven of scholen?
Of wil je een fijn verhaal delen over iets wat jij in een van onze instellingen hebt meegemaakt?

Verheydenstraat 39, 1070 Anderlecht

+32 (0)2-520.05.72